Đầu tư chứng khoán có lãi không, lãi bao nhiêu là điều mà nhiều người băn khoăn khi tham gia thị trường chứng khoán (TTCK). Vậy, thực tế như thế nào?

Từ chuyện giới trẻ Hàn Quốc đầu tư chứng khoán để làm giàu

Đầu tuần qua, Bloomberg có bài viết với nội dung giới trẻ Hàn Quốc trong độ tuổi hơn 20 chỉ có hai cách để làm giàu, đó là: Trúng số hoặc chơi chứng khoán.

Bài báo kể chuyện Jenny Lee, 27 tuổi, có ước mơ sở hữu một căn hộ chung cư tại thủ đô Seoul, Hàn Quốc. Lee thất nghiệp suốt gần 1 năm qua và chỉ mới kiếm được việc vào tháng trước. Để có tiền mua nhà, Lee tìm đến giải pháp: Lướt sóng chứng khoán. "Tại Hàn Quốc, những người hơn 20 tuổi như chúng tôi chỉ có hai cách để làm giàu: Trúng số hoặc chơi chứng khoán" - Lee nói. "Chúng tôi biết mình sẽ chẳng bao giờ giàu lên được nếu chỉ nhờ lương. Sẽ chẳng bao giờ đủ tiền mua nhà đâu".

Lee chỉ là một trong trong hàng triệu nhà đầu tư cá nhân Hàn Quốc đóng góp 65% giá trị giao dịch cho chỉ số Kospi năm nay, tỷ lệ này tăng so với mức 48% vào năm trước. Dữ liệu đáng chú ý là phần lớn nhà đầu tư ở độ tuổi 20 và 30. Điều khiến nhóm này đặc biệt, là họ kỳ vọng chứng khoán tăng sẽ giúp họ thoát khỏi nền kinh tế mà các cơ hội đã nghèo nàn từ trước khi đại dịch xuất hiện.

Người trẻ Hàn Quốc tuyệt vọng đối mặt với thị trường lao động đóng băng, trong khi giá bất động sản ngày càng tăng. Lãi suất thấp càng khiến vấn đề tồi tệ do làm giảm giá trị tiền tiết kiệm. Các chuyên gia cho rằng trong tình cảnh này, chứng khoán là cơ hội có một không hai để làm giàu.

Nhà đầu tư cá nhân Hàn Quốc từng tham gia bong bóng dotcom cuối thập niên 90, đổ xô mua Bitcoin năm 2017 và mất tiền vào nhiều quỹ đầu tư thanh khoản kém năm trước. Nhưng lần này, số nhà đầu tư cá nhân đông đảo hơn hẳn. Jang Ho-yoon - một kỹ sư máy tính 26 tuổi - cho biết cả 5 thành viên trong gia đình anh đều đang chơi chứng khoán.

Đến bình luận của người Việt

Có nhiều ý kiến bình luận về bài viết trên. Bạn đọc tên N.D cho rằng: "Câu chuyện như thế này chỉ là một phần thôi, tất cả quốc gia đều có thành phần lười. Trẻ có người này, người kia. Người trẻ Hàn Quốc rất chăm chỉ đi làm thêm, tự lập từ nhỏ, luôn tiết kiệm để sau có cuộc sống sung túc hơn, làm thêm đến tận 22h, 24h đêm cũng có. Cả một xã hội đâu phải ai cũng vậy mà viết vậy. Nếu lười đến mức đó thì kinh tế Hàn Quốc đã ngày càng suy thoái, không có chuyện phát triển vậy, hãy xem việc họ làm được chứ đừng đánh đồng giới trẻ vậy hết".

Tựu trung lại, đa số ý kiến nhận định chơi chứng khoán giống như cờ bạc. Một bạn đọc nhận định: "Hai cách này (mua vé số và chơi chứng khoán) cơ bản là giống nhau". Bạn đọc khác nói: "Cách chơi nào cũng phó thác cho hên xui... chả nắm được cơ sở gì...". Một người khác lại phán: "Một rạng danh, hai xanh cỏ". Rồi thêm ý kiến: "Nếu không có tư duy đột phá xuất chúng mà chỉ thuộc dạng bình thường thì nên cần cù, siêng năng làm việc rồi tiết kiệm trong khoảng 5 năm, chứ lướt sóng chứng khoán kiểu đó mà mong làm giàu mua nhà triệu đô thì thà mua con lô cho nó nhanh, giàu nghèo qua từng ngày luôn".

Có người còn nhận định rất bi quan. Chẳng hạn: "Hẳn là chơi chứng khoán là những người trẻ không có tương lai", hay là: "Cứ bơm vào đầu các cháu chơi cổ phiếu giàu lắm rồi chết hết cả lũ"…

Vậy, đầu tư chứng khoán có lãi không?

Những người tìm đến chứng khoán có lẽ đều từng mơ về tương lai với khoản lợi nhuận khổng lồ mà đầu tư chứng khoán mang lại. Tuy nhiên, thị trường chứng khoán (TTCK) không phải miền đất của những hy vọng hão huyền mà cần thực tế.

TTCK có là nơi làm giàu dễ dàng?

Phần lớn đến với chứng khoán sau chu kỳ thị trường tăng giá mạnh, được truyền thông liên tục ca ngợi, thường xuyên đón nhận thông tin về lợi nhuận hấp dẫn của nhà đầu tư nào đó… Thị trường liên tục tăng và hầu như ai cũng có lời ngay từ những giao dịch đầu tiên tạo nên ảo tưởng về một kênh kiếm tiền dễ dàng, không cần kiến thức, thời gian hay kinh nghiệm. Điều này rất nguy hại vì sớm hay muộn, nhà đầu tư sẽ phải trả giá.

Nhà đầu tư nghĩ lợi nhuận đầu tư chứng khoán lúc nào cũng cao có thể chưa từng trải qua những chu kỳ sụt giảm lớn của thị trường. Trong nhiều trường hợp, bảo toàn được vốn hoặc chỉ bị thiệt hại nhẹ đã là hạnh phúc. Kết quả tốt mà nhà đầu tư có được trong vài tháng, thậm chí vài năm, không đảm bảo sự thành công trong tương lai. Nhà đầu tư sẽ luôn nhận được những bài học mới khi tham gia thị trường.

Thực tế, đầu tư chứng khoán có rủi ro cao, không đảm bảo khả năng sinh lời đều đặn như gửi tiết kiệm ngân hàng. TTCK biến động theo chu kỳ, có tăng có giảm. Do đó, nhà đầu tư sẽ có giai đoạn lãi cao, lãi thấp, hòa vốn hoặc lỗ.

Đầu tư chứng khoán cũng như các kênh đầu tư khác, lời lỗ phụ thuộc vào nguồn vốn, kiến thức và kinh nghiệm của nhà đầu tư cũng như tình hình thị trường.

Với những ai làm doanh nghiệp, có thể biết được mức lợi nhuận trên tài sản từ 20-30%/năm là tỷ lệ đáng ngưỡng mộ. Chính vì vậy, nếu coi việc đầu tư vào cổ phiếu là đầu tư vào doanh nghiệp, có thể thấy dù có thể lựa chọn những doanh nghiệp tốt nhất, việc đánh bại được con số 20-30% là điều khó. Ở một số thời điểm nào đó, có thể tận dụng được sự đi lên của thị trường để đạt được mức lợi nhuận cao hơn nhưng về dài hạn, mức lợi nhuận sẽ tiệm cận con số 20-30%.

Trải nghiệm thực tế của nhà đầu tư

Mặc dù thị trường có người thắng người thua nhưng nhà đầu tư có kiến thức, kỹ năng vẫn có thể kiếm lời từ TTCK.

Nhà đầu tư lâu năm tên P cho biết: "Tôi thường nắm giữ cổ phiếu khoảng 1 năm. Có năm, tôi lời 80% trên vốn, năm 20%, năm 30%. Khi thị trường đi xuống từ mức đỉnh lịch sử trên 1,200 điểm vào tháng 4/2018 thì danh mục của tôi bị lỗ tạm thời nhưng đến giữa năm 2019, danh mục này có lời 40%". Theo chị P, để có lãi với TTCK, nhà đầu tư cần biết phân tích cơ bản (PTCB) và phân tích kỹ thuật (PTKT). PTCB giúp nhà đầu tư chọn lọc cổ phiếu. Trong khi đó, PTKT giúp nhà đầu tư có điểm mua tốt; dự đoán hướng đi của thị trường, cổ phiếu. Bản thân nhà đầu tư phải có kiến thức và kỹ năng phân tích cũng như trải nghiệm, những thông tin tư vấn hay chia sẻ của các chuyên gia chỉ để tham khảo. Để có thể đi chặng đường dài, việc phân bổ tỷ trọng tiền mặt và cổ phiếu, tỷ trọng giữa các cổ phiếu trong danh mục cũng quan trọng không kém việc chọn cổ phiếu. Ngoài ra, nhà đầu tư phải kiên nhẫn vượt trội vì chọn đúng cổ phiếu rồi, phải cho nó thời gian để tăng giá. Nếu bán sớm thì cơ hội sẽ trôi qua.

Trong khi đó, chị T, kiếm tiền từ lướt sóng chứng khoán, nói: "Trong thị trường có xu hướng tăng hoặc xu hướng đi ngang, tôi có thể kiếm được tiền từ lướt sóng chứng khoán. Nhưng muốn làm được điều nay, nhà đầu tư phải có kỹ năng PTKT và có phương pháp ổn định giúp kiếm lời từ việc lướt sóng. Theo tôi, chỉ số ít nhà đầu tư chuyên nghiệp có cái nhìn toàn cảnh và dài hạn mới có thể cảm nhận được các cơ hội đầu tư trong ngắn hạn".

Nhà đầu tư dài hạn N, kiếm lời từ việc hưởng cổ tức khi mua các cổ phiếu có nền tảng cơ bản tốt, phát biểu: "Chọn cổ phiếu phải như chọn vợ/chồng, nghĩa là phải chung thủy, mua cổ phiếu xong thì nắm giữ, không bán tới bán lui". Với chiến thuật này, nhà đầu tư phải canh mua vào cổ phiếu tốt với giá cực tốt.

Nhìn chung, với các nhà đầu tư nói trên, chứng khoán vẫn là kênh đầu tư mang lại hiệu suất sinh lời trung bình cao, với điều kiện đi kèm là họ có kiến thức, biết PTCB, PTKT và đủ trải nghiệm.

Theo VietStock