NeO's Notes

Tâm lý đám đông

Theo một thống kê không chính thức có đến 95% nhà đầu tư tham gia vào thị trường chứng khoán thua lỗ. Bên cạnh đó theo thống kê của 1 công ty chứng khoán top 5 tại Việt Nam, vòng quay bình quân của 1 nhà đầu tư cá nhân là 2.59 năm, tức là từ lúc họ tham gia thị trường chứng khoán đến lúc rời bỏ thị trường là 2.59 năm. Đó là một thực tế đáng buồn, nguyên nhân thì có rất nhiều từ thiếu kiến thức đến việc coi đầu tư chứng khoán như “đánh bạc”. Trong đó tâm lý đám đông là nguyên nhân muôn thủa mà khiến nhiều nhà đầu tư thua lỗ lớn nhất.

Để có thể minh họa rõ nét hơn về tác hại của tâm lý đám đông, chúng tôi trích lại câu chuyện của ngài Benjamin Graham, cha đẻ của trường phái đầu tư giá trị kể cho các sinh viên của ông nghe có tên là: “Người thăm dò dầu mỏ lên thiên đang”:

Có anh chàng làm nghề thăm dò dầu mỏ, sau khi chết đã được gặp thánh Peter tại cổng thiên đàng. Anh ta trình bày về công việc mình làm và xin được vào trong thiên đàng, ngay lập tức Thánh Peter đã từ chối anh này với lý do: “Ta vô cùng xin lỗi con, con đã sống tốt và đủ tiêu chuẩn được lên thiên đàng. Nhưng chúng ta đang gặp vấn đề nghiêm trọng ở đây, con có nhìn thấy ngôi nhà đông đúc đằng kia không? Đó là nơi những người làm nghề thăm dò dầu mỏ chờ đợi để lên thiên đàng. Hiện nay nó đã chật kín không còn một chỗ trống nào cho con nữa”.

Người thăm dò dầu mỏ trầm tư suy nghĩ và xin một đặc ân “Ngài có thể cho con vào nói với họ một câu được không?”. Thánh Perter trả lời: “Việc này cũng không có gì khó khăn cả, ta cho phép con”. Người thợ mỏ sau khi được Thánh Perter đồng ý đã đi tới ngồi nhà và nói lớn “Đã tìm thấy dầu mỏ ở dưới địa ngục”. Ngay tức khắc, tất cả những người thăm dò dầu mỏ ở trong ngôi nhà phá khóa và lao xuống địa ngục để tìm dầu mỏ.

Thánh Perter tỏ vẻ thán phục và nói “Con biết không đó là một chiêu chơi sỏ vô cùng thông mình, giờ đây ngôi nhà đó hoàn toàn thuộc về con, có rất nhiều chỗ trống để nghỉ chân trước khi lên thiên đàng”. Thật bất ngờ người thăm dò dầu mỏ gãi đầu, gãi tai đầy vẻ ngại ngùng thưa rằng: “Không, con sẽ đi theo đám người vừa rồi, biết đâu tin đồn có dầu dưới địa ngục là có thật”.

Thực tế này diễn ra rất nhiều, thậm chí là phổ biến trên thị trường chứng khoán, chúng tôi nhớ lại năm 2016 nhiều nhà đầu tư đã bán đi cổ phiếu FPT với giá 200,000đ/Cp vì lý do giá này đã quá cao, sau đó giá cổ phiếu tiếp tục tăng mạnh và họ mua lại với giá 500,000 đ – 600,000 đ/cp. Kết quả là thua lỗ nặng nề, thậm chí có người đã cắt lỗ cổ phiếu này ở giá 50 chỉ hơn 2 năm sau đó.

Ở châu Âu thiên tài vật lý Newton từng mất trắng tài sản của mình vì cổ phiếu South Sea: Newton mua cổ phiếu South Sea ở mức giá khoảng 130 Bảng vào đầu tháng 1/1720, đến tháng 4/1720 Newton chốt lãi trên 100%. Nhưng đến tháng 6/2020 cổ phiếu South Sea tăng giá lên 1.050 Bảng và Newton quay lại mua cổ phiếu vào giai đoạn này. Đến tháng 9/1720 giá cổ phiếu South Sea giảm giá còn dưới 130 Bảng. Newton đã mất trắng 20.000 Bảng tương đương hàng triệu USD ngày nay. Sau khi mất phần lớn tài sản, ông phải thốt lên rằng: “Tôi có thể đo đạc được chuyển động của các thiên thể, nhưng chẳng thể nào đo được sự điên rồ của con người”.

Bài học rút ra cho nhà đầu tư:

  1. Trên thị trường chứng khoán phần thắng không thuộc đám đông vì thế hãy tư duy độc lập và hành động theo lý trí.
  2. Để thành công hãy mua cổ phiếu khi định giá hấp dẫn thay vì theo tin đồn dạng “ông chú Viettel”

Để thay cho lời kết, chúng tôi trích dẫn câu nói của nhà đầu tư huyền thoại ngài Warren Buffett khuyên các nhà đầu tư “Các bạn đừng chạy theo đám đông, hãy đặt đúng câu hỏi”.

Theo VNDIRECT

#dautu

#dau-tu